مشاوره و استقرار نظام نامه مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی

دستورالعمل مدیریت دانش در دستگاه‏‏ های اجرایی، در شش ماده و دو تبصره به تصویب رسیده است.

برخی از سازمان‌های دولتی، پیش از ابلاغ نظام نامه مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی، مدیریت دانش را به عنوان یک ابزار قدرتمند و کارآمد انتخاب و پیاده‌سازی آن را در دستور کار خود قرار داده بودند، این سازمان ها می توانند جهت ايجاد وحدت رويه و استانداردسازی استقرار نظام مديريت دانش در دستگاه‌های اجرایی، میزان انطباق یا عدم انطباق خود را با تمام تکالیف مطرح شده شناسایی و مشخص کنند که برای همسویی و همراستایی با نظام نامه به چه اقداماتی نیاز است.

از طرفی سازمان های دولتی که به تازگی شروع به مدیریت دانش نموده‌اند، می‌توانند از نظام نامه به عنوان یک راهنما استفاده کنند. برای اجرا و پیاده‌سازی تکالیف مدیریت دانش، دستگاه های اجرایی نیاز به پشتيبانی علمی و اجرایی دارند که پایگاه مدیریت دانش حرفه ای ایران با سالیان سال تجربه در سازمان های دولتی، آماده ارائه خدمات مشاوره ای و اجرایی در جهت تحقق تکالیف این نظام نامه در دستگاه های اجرایی است.

برای اجرای دستورالعمل،سازمان های دولتی نیاز دارند که مسیری گام به گام را در پیش بگیرند و از مدیریت دانش به عنوان ابزاری برای افزایش کیفیت ارائه خدمات، شفافیت و پاسخگویی، رضایت ارباب رجوع و افزایش بهره وری استفاده کنند.

مدل مدیریت دانش دستگاه های اجرایی

مدل مديريت دانش برگرفته از مدل سازمان بهره وری آسیا مي‌باشد:

همانطور كه در شكل فوق مشهود است، مدل از ۵ لایه تشكيل يافته است. اين ۵ لایه عبارتند از:

۱) لایه اول (هسته مدل) بیانگر چشم انداز و مأموریت مدیریت دانش دستگاه است. در چشم انداز، وضعیت آتی که دستگاه در زمینه مدیریت دانش می خواهد به آن برسد ترسیم شده و در مأموریت، نحوه تحقق چشم انداز و نقش دستگاه در آن مشخص می‌شود.

۲) تسهیل‌گردهای مدیریت دانش در لایه دوم قرار دارند که بستری مهم برای اجرا و توسعه فرایندهای دانشی در دستگاه هستند.

۳) در لایه سوم مدل، فرآیندهای دانشی قرار دارند که پیاده سازی مدیریت دانش در دستگاه از شناسایی و کشف دانش تا به‌کارگیری دانش، در گرو اجرای صحیح آنها است. این فرایندها شامل شناسایی و کشف دانش، خلق دانش، حفظ و نگهداری دانش، اشاعه و تسهیم و به‌کارگیری دانش هستند.

۴) لایحه چهارم مدل دربردارنده نتایج مدیریت دانش در دستگاه است و شامل نوآوری، یادگیری، توسعه فردی، توسعه تیمی، و توسعه سازمانی می باشد.

۵) در لایحه پنجم و نهایی، پیامدهای کسب نتایج مندرج در لایه چهارم قرار می گیرد. پیامدهای نتایج اجرای مدیریت دانش در دستگاه ها شامل مواردی نظیر بهبود کیفیت خدمات، ارتقاء شفافیت و پاسخگویی به شهروندان و بهره وری هستند.

مراحل استقرار نظام نامه مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی

اين چرخه از پنج مرحله تشكيل يافته است:

نظام نامه مدیریت دانش می‌گوید در مرحله اول باید به بسترسازی و آماده‌سازی برای پذیرش تغییرات بعنوان پیش‌نیاز شروع مدیریت دانش توجه شود. در مرحله دوم تکلیف کرده است که سفر مدیریت دانش خود را با ارزیابی وضع موجود آغاز کنید. در مرحله سوم لازم است برنامه ریزی مدیریت دانش با هدف تعیین مأموریت و چشم انداز مدیریت دانش، اولویت بندی حوزه های دانشی و ارائه برنامه اقدامات مورد نیاز در حوزه تسهیل گرها و فرایندهای دانش، صورت گیرد. نتایج سنجش بلوغ مدیریت دانش و نقاط قوت و قابل بهبود به دست آمده، به عنوان ورودی های مرحله برنامه ریزی در نظر گرفته می شوند. در مرحله چهارم نقشه راه طراحی شده در مرحله قبل باید در پایلوت مناسب (حوزه‌های  دانش اولویت دار) اجرا شود و در عمل یک یا چند مشکل و معضل سازمان را برطرف نماید. مرحله آخر (پنجم) شامل ارزیابی، تداوم و مراقبت مستمر از مدیریت دانش است. نهادینه سازی مدیریت دانش اتفاق نمی‌افتد مگر آنکه مدیریت دانش در مدل کسب و کار سازمان کاملاً لحاظ شده باشد یا مدیریت دانش بخشی از ارزیابی عملکرد افراد باشد.